Suy thận cấp là hội chứng nguy hiểm làm suy sụp và mất chức năng tạm thời, cấp tính của cả hai thận. Nếu không được xử lý kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong nhanh chóng do có kèm theo một tổn thương khác ở các cơ quan nội quan.
Suy thận cấp là gì?
Suy thận cấp là tình trạng chức năng của hai quả thận bị suy giảm hoặc mất hoàn toàn trong một khoảng thời gian, nhưng chỉ tạm thời. Tình trạng này khiến các chất điện giải, độc tố và chất thải không được đào thải ra khỏi máu, ứ đọng lại và gây hại cho sức khỏe.
Theo báo cáo của Hội Lọc máu và Ghép thận Châu Âu (EDTA) thì tỉ lệ tử vong chỉ 8% nếu chỉ tổn thương thận đơn độc, nhưng tỉ lệ tử vong tăng lên 65 – 76% nếu thêm một hoặc nhiều hơn các cơ quan khác bị tổn thương (Bullock và Kindle 1985) đặc biệt là tổn thương phổi, người bệnh phải hô hấp bằng máy, biến chứng tim mạch, biến chứng nhiễm khuẩn huyết.
Suy thận cấp có thể xảy ra ở những người trước đó chức năng thận hoàn toàn bình thường hoặc cũng có thể xảy ra đợt suy thận cấp ở bệnh nhân bị suy thận mạn. Suy thận cấp diễn ra đột ngột, nhanh chóng. Nếu được điều trị đúng cách, kịp thời, bệnh nhân có thể hồi phục chức năng thận hoàn toàn.
Nguyên nhân gây bệnh
Có nhiều nguyên nhân gây suy thận cấp, tuy nhiên, các triệu chứng lâm sàng và tổn thương về mô bệnh học của các nguyên nhân gây ra là giống nhau.
- Suy thận cấp trước thận: Các nguyên nhân bao gồm sốc thể tích do chấn thương, bị phỏng, phá thai, sảy thai, phẫu thuật, … gây xuất huyết; sốc tim do bị nhồi máu cơ tim; sốc nhiễm khuẩn do bị nhiễm khuẩn đường ruột, nhiễm trùng máu và sốc quá mẫn do bị sốc phản vệ, gây ra suy thận cấp.
- Suy thận cấp tại thận: Các nguyên nhân cụ thể bao gồm nhiễm độc do kim loại nặng, các chất độc trong môi trường lao động hoặc tự nhiên, các loại thuốc kháng sinh, thuốc gây mê; các bệnh lý thận như mạch máu thận, viêm cầu thận, viêm kẽ thận; tắc nghẽn thận do tinh thể, gây ra suy thận cấp.
- Suy thận cấp sau thận: Các nguyên nhân có thể bao gồm thần kinh bị tổn thương gây liệt bàng quang, tắc nghẽn bể thận, tắc nghẽn niệu quản hoặc tắc nghẽn bàng quang do sỏi hoặc khối u; thắt nhầm niệu quản khi phẫu thuật. Tổn thương ở dương vật nam giới: hẹp bao quy đầu, bít hẹp niệu đạo… gây suy thận cấp.
Những dấu hiệu của bệnh
Suy thận cấp tính có thể xuất hiện một cách rất đột ngột và các triệu chứng thường gặp nhất bao gồm:
- Giảm lượng nước tiểu bất thường
- Xuất hiện tình trạng giữ nước, gây sưng phù ở chân, mắt cá chân hoặc bàn chân
- Đau hoặc tức ngực, khó thở
- Mệt mỏi, yếu ớt
- Buồn nôn, nôn
- Nhịp tim không đều
- Co giật hoặc hôn mê trong trường hợp nghiêm trọng
Đôi khi tình trạng này không gây ra bất kỳ dấu hiệu nào và được phát hiện thông qua các xét nghiệm được thực hiện vì một lý do khác. Một số triệu chứng khác bao gồm:
- Phân có máu
- Hơi thở có mùi
- Đi đứng chậm chạp
- Sưng phù toàn thân
- Đau giữa xương sườn và hông
- Run tay
- Dễ bị bầm tím
- Thay đổi tâm trạng, nhất là ở người lớn tuổi
- Chán ăn
- Giảm cảm giác ở bàn tay hoặc bàn chân
- Chảy máu kéo dài
- Cao huyết áp
- Có vị kim loại trong miệng
Những biến chứng có thể gặp phải
Bệnh suy thận cấp tính thường xuất hiện bất ngờ và ngắn hạn, nhưng nếu không được quản lý một cách nghiêm túc vẫn có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.
- Gây suy thận mạn tính: Chức năng thận mất vĩnh viễn, người bệnh phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
- Gây tổn thương tim: Chức năng thận suy giảm khiến hệ thống hormone giữ vai trò điều hòa huyết áp cũng không ổn định, tim phải bơm máu nhiều nên tim sẽ dễ bị tổn thương.
- Gây tổn thương hệ thần kinh: Suy thận cấp gây rối loạn thần kinh, hôn mê, co giật… Tình trạng này kéo dài khiến hệ thần kinh bị tổn thương, khó hồi phục.
- Cao huyết áp: Chức năng thận suy giảm làm đảo lộn sự cân bằng tự nhiên của muối và chất lỏng trong cơ thể, từ đó khiến huyết áp của người bệnh tăng bất thường. Nếu không điều trị sớm, cao huyết áp có thể dẫn đến suy tim, đột quỵ vô cùng nguy hiểm.
- Tức ngực khó thở: Suy thận cấp gây tích tụ chất lỏng trong phổi nên người bệnh sẽ thường xuyên cảm thấy khó thở. Ngoài ra, nếu màng ngoài tim bị viêm sẽ gây ra những cơn đau ngực.
Điều trị suy thận cấp
Mục tiêu điều trị suy thận cấp là bảo vệ tính mạng người bệnh, phòng ngừa tử vong, tạo điều kiện thuận lợi cho thận hồi phục, giảm tối thiểu nguy cơ diễn tiến thành bệnh thận mạn. Cụ thể, các phương pháp điều trị suy thận cấp tùy theo nguyên nhân gây bệnh như sau:
Điều trị suy thận cấp trước thận
Suy thận cấp trước thận hầu hết do các bệnh ngoài thận gây ra. Có thể chia suy thận trước thận ra làm các nhóm:
Giảm thể tích tuần hoàn
Bác sĩ sẽ tìm và điều trị nguyên nhân gây giảm thể tích tuần hoàn. Trong trường hợp không có choáng mất máu, người bệnh sẽ được dùng dung dịch tinh thể và đánh giá hiệu quả theo các chỉ số quy định.
Giảm cung lượng tim
Nếu người bệnh bị suy thận cấp do giảm cung lượng tim, việc điều trị sẽ bắt đầu từ các bệnh nền như suy tim ứ huyết, chèn ép tim cấp, nhồi máu cơ tim cấp, thuyên tắc động mạch phổi…
Giảm kháng mạch hệ thống
Bác sĩ tiến hành điều trị nhiễm trùng huyết, xơ gan mất bù… cho người bệnh suy thận cấp tính do nguyên nhân giảm kháng mạch hệ thống để khôi phục sức khỏe cho thận.
Điều trị suy thận cấp tại thận (cụ thể là hoại tử ống thận cấp)
Hoại tử ống thận cấp là do có tình trạng thiếu máu đến toàn thận hay cục bộ. Những bệnh lý suy thận cấp trước thận trầm trọng và kéo dài là nguyên nhân hàng đầu. Ngoài ra, hoại tử ống thận cấp còn do độc chất tác dụng trực tiếp lên tế bào ống thận như: kháng sinh nhóm aminoglycosides, amphotericine B, Pentamidine, kim loại nặng, cyclosporine, thuốc cản quang tiêm tĩnh mạch… hay do các sắc tố gây độc ống thận, viêm thận mô kẽ dị ứng…
Điều trị giai đoạn khởi đầu
Nếu do nguyên nhân độc chất, người bệnh được chỉ định ngưng ngay hoặc giảm liều với các thuốc không thể ngưng đột ngột. Nếu do thiếu máu thì bù hoàn dịch, máu, điện giải để phục vụ cho mục tiêu hàng đầu là cải thiện tưới máu thận.
Điều trị bằng một số loại thuốc chữa suy thận như thuốc lợi tiểu, Dopamine liều thấp, Fenoldopam…
Điều trị hoại tử ống thận cấp giai đoạn thiểu niệu – vô niệu
Giải quyết các hậu quả và biến chứng của suy thận cấp. Quan trọng nhất là cân bằng nước – điện giải, kiềm toan và biến dưỡng.
Lọc máu trong suy thận cấp
Chạy thận nhân tạo hay lọc màng bụng đều có hiệu quả như nhau trong việc điều trị suy thận cấp tính. Tuy nhiên, chạy thận nhân tạo sẽ được chọn lựa trong các trường hợp quá khẩn cấp như phù phổi cấp, tăng kali máu, rung thất….
Chạy thận nhân tạo
Chạy thận nhân tạo là phương pháp dùng máy đặt bên ngoài cơ thể tạo ra một vòng tuần hoàn dẫn máu chứa nhiều chất điện giải, chất thải qua bộ lọc và trả máu sạch trở lại cho người bệnh.
Lọc màng bụng
Lọc màng bụng còn có tên gọi khác là thẩm phân phúc mạc. Khác với chạy thận nhân tạo, phương pháp lọc màng bụng dùng chính niêm mạc vùng bụng của người bệnh để đào thải chất độc ra khỏi máu.
- Xem chi tiết sản phẩm tại đây –> Thasucavn
Suy thận cấp tùy vào mức độ bệnh cũng như thể trạng của người bệnh để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả. Vì vậy, người bệnh cần lựa chọn cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ bác sĩ giỏi và máy móc hiện đại để điều trị suy thận cấp.
Suy thận cấp là một trong những bệnh lý nguy hiểm, đe dọa nghiêm trọng sức khỏe của người bệnh. Vì vậy, mỗi người cần quan tâm đến sức khỏe nhiều hơn, nhất là khi có bệnh mạn tính, để đề phòng suy thận cấp. Nếu phát hiện các dấu hiệu bệnh, nên đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được hỗ trợ kịp thời, tăng khả năng hồi phục và dự phòng biến chứng.
Add comment