Người bị suy thận cần kiêng cử và kiểm soát chế độ ăn uống để giảm áp lực lên thận, duy trì sức khỏe và hạn chế tiến triển của bệnh. Dưới đây là một số nhóm thực phẩm và thói quen nên kiêng hoặc hạn chế:
Xem thêm: Những thức uống nên kiêng ở người suy thận
1. Muối (Natri):
- Tác hại: Natri làm tăng huyết áp, gây tích nước và phù nề, ảnh hưởng đến khả năng lọc của thận.
- Hạn chế:
- Dùng ít hơn 2-3g muối/ngày (khoảng 1 thìa cà phê).
- Tránh các loại thực phẩm:
- Thực phẩm chế biến sẵn: xúc xích, giò chả, bánh mì, đồ hộp.
- Các loại gia vị chứa muối cao: nước tương, bột nêm, mắm, sốt mayonnaise.
- Thay thế: Dùng gia vị tự nhiên như hành, tỏi, gừng, tiêu để tăng hương vị mà không cần nhiều muối.
Giảm lượng muối bổ sung hằng ngày
2. Protein:
- Tác hại: Protein phân hủy tạo ra ure và các chất thải khác mà thận khó lọc khi bị suy.
- Hạn chế:
- Lượng khuyến nghị: 0.6-0.8g protein/kg cân nặng/ngày (theo chỉ định bác sĩ).
- Chọn protein chất lượng cao, dễ tiêu hóa như:
- Trứng (không quá 3-4 quả/tuần, lòng trắng tốt hơn lòng đỏ).
- Thịt trắng như gà, cá (tránh thịt đỏ như thịt bò, thịt heo mỡ).
- Hạn chế các loại đậu (đậu nành, đậu xanh, đậu đỏ) vì chứa nhiều đạm và kali.
Giảm hàm lượng Protein, đạm bổ sung vào cơ thể
3. Kali:
- Tác hại: Tăng kali máu có thể gây loạn nhịp tim, nguy hiểm đến tính mạng.
- Hạn chế:
- Nguồn thực phẩm giàu kali cần tránh:
- Trái cây: chuối, cam, xoài, mít, chôm chôm, bơ, nho.
- Rau củ: khoai lang, khoai tây, cà chua, bí đỏ, măng, rau muống.
- Thay thế:
- Trái cây ít kali: táo, lê, dâu tây, dưa leo, dứa.
- Rau củ ít kali: bắp cải, cải thảo, rau ngót.
- Mẹo giảm kali:
- Ngâm rau củ trong nước trước khi chế biến khoảng 2 giờ, sau đó luộc sơ và bỏ nước luộc.
- Nguồn thực phẩm giàu kali cần tránh:
4. Phốt pho:
- Tác hại: Phốt pho dư thừa gây yếu xương, ngứa ngáy, và tổn thương mô mềm.
- Hạn chế:
- Tránh thực phẩm chứa phốt pho cao:
- Sữa và chế phẩm từ sữa: phô mai, sữa chua.
- Nội tạng động vật: gan, lòng, óc.
- Hải sản: tôm, cua, mực.
- Đồ uống có ga, đặc biệt nước ngọt và soda.
- Thay thế: dùng sữa ít phốt pho (theo chỉ dẫn bác sĩ).
- Tránh thực phẩm chứa phốt pho cao:
5. Uống nước khi cần:
- Tác hại: Người suy thận dễ bị tích nước dẫn đến phù, khó thở, và tăng huyết áp.
- Kiểm soát:
- Uống lượng nước theo chỉ định (thường là 500-1000ml/ngày nếu có tiểu ít).
- Giảm lượng súp, canh, và các món ăn chứa nước.
- Tránh cà phê, trà đặc, nước tăng lực.
Uống lượng nước vừa phải
6. Chất béo và đường:
- Tác hại: Tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường, và rối loạn chuyển hóa.
- Kiểm soát:
- Hạn chế đồ ăn chiên rán, thực phẩm nhanh, và bánh kẹo ngọt.
- Ưu tiên chất béo lành mạnh từ dầu ô liu, dầu cá, hoặc quả bơ (nếu được bác sĩ cho phép).
7. Oxalate:
- Tác hại: Oxalate làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
- Hạn chế:
- Tránh thực phẩm chứa oxalate cao như rau bina, củ dền, đậu phộng, sô cô la.
- Uống đủ nước (theo chỉ định) để giảm nguy cơ lắng đọng oxalate.
Các lưu ý khác trong sinh hoạt:
- Giữ cân nặng hợp lý: Giảm áp lực lên thận.
- Theo dõi huyết áp: Hạn chế nguy cơ tổn thương thận thêm.
- Không tự ý dùng thuốc: Một số thuốc giảm đau, kháng viêm có thể làm hại thận.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Như đi bộ hoặc yoga, tránh vận động nặng.
Sống tích cực, tập luyện thể dục và các hoạt động thể chất
Lời khuyên chân thành:
Chế độ ăn uống cho người suy thận cần được điều chỉnh theo tình trạng cụ thể và giai đoạn bệnh. Hãy thường xuyên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có kế hoạch phù hợp nhất!
Add comment